Hyperventilatie ontkracht

Het woord hyperventilatie wijst op te snel en te veel ademen. Je zou kunnen denken; adem dan gewoon wat langzamer en dan is alles opgelost. Alleen,  puur rustiger ademen is echter toch te  simpel als oplossing, dat is symptoombestrijding. Het over-ademen is een uiting van allerlei onderliggende spanningen, angsten, gedachten en gevoelens, vaak machteloosheid. Iemand met chronische hyperventilatie leeft voortdurend in opperste paraatheid en het lichaam staat continu in een vecht-vluchtstand. Overademen is hier een uiting van.

Vechten of vluchten / jagen op opgejaagd worden
Overademen is een lichamelijke reactie op stress. De stressrespons van ons lichaam is goed te begrijpen als je even terugdenkt aan de oertijd. Alsof we oog in oog staan met een tijger. Het is dan een  gezonde reactie van ons lichaam om onze bloeddruk te verhogen, de adem te versnellen, alertheid te vergroten om te kunnen bedenken; waar komt het gevaar vandaan en hoe ontsnap ik hieraan?  Zodra het gevaar geweken is, kan het lichaam weer tot rust komen en krijgt de kans zich te herstellen. In de 21^e eeuw is er geen dreiging van een tijger, er is een ander soort bedreiging, een aanhoudend soort waar we niet zomaar vanaf komen. Een interpretatie van een situatie, iets wat ons gevangen houdt, wat ons opjaagt en waar we niet zomaar vanaf komen. Het put ons uit.

Wat gebeurt in ons lichaam
Als ons vecht-vlucht systeem geactiveerd is dan gaan we sneller en dieper ademen. Dit maakt dat er veel zuurstof binnenkomt en veel CO2/koolzuur het lichaam verlaat. Doordat we niet werkelijk wegrennen of fysiek in actie komen, maar vaak stilzitten, maakt het lichaam weinig CO2 aan. Het is vooral de verlaging van CO2 die zorgt voor klachten.

De zuurgraad van het bloed daalt, dat geeft chemische veranderingen in het bloed welke leiden tot vernauwing van kleine bloedvaatjes. Dit  om te voorkomen dat er nog meer CO2 verloren gaat. Dit is een gezonde  beschermingsreactie van het lichaam. Het geeft echter wel  klachten als krampen, duizeligheid, tintelingen in de vingers, wazig zien, concentratieproblemen etc. Heel onschuldige sensaties. Als je hier begrijpt wat er gebeurt en gaat inzien dat dit signalen zijn van het lichaam die je willen vertellen dat je ergens te veel hooi op je vork neemt, dan kun je hier adequaat op handelen. Bij onbegrip zullen de signalen verkeerd geïnterpreteerd kunnen worden  en leiden tot angst.  Deze angst versterkt de vecht-vlucht reactie en hiermee de symptomen. Zo kom je in een vicieuze cirkel.

Dus; over- ademen geeft meer zuurstof in het bloed, wat echter in combinatie met te weinig CO2 leidt tot afname van zuurstof in de weefsels. CO2 blijft namelijk gebonden aan hemoglobine als er niet voldoende CO2 beschikbaar is voor de afgifte aan de weefsels. Krampen in spieren, darmkrampen etc. zijn het gevolg.
Daarnaast  leidt overademen ook tot overprikkeling van het zenuwstelsel. Wat kan leiden tot tintelingen, snel schrikken, trillende oogleden, jeuk, brandende gevoelens ect.

Het belangrijkste is dat je inziet dat er geen reëel gevaar is. Het is vooral het onrealistische inschatten van een situatie die aan de basis ligt van de klachten en het verkeerd interpreteren van deze klachten die de cirkel in stand houden.

Zelfonderzoek
Hier volgt een lijst met symptomen die een gevolg kunnen zijn van overademen ( uit het boek : “hyperventilatie ontkracht”)

	Vermoeidheid		Bevende handen
	Kortademigheid		Algemene angsten
	IJl gevoel		Duizeligheid
	Tintelingen in handen/voeten		Makkelijk transpireren
	Pijn op / in de borst		Vermijdingsgedrag
	Tandenknarsen		Winderigheid
	Stijfheid van de mond		Misselijkheid
	Pleinvrees		Dubbelzien/ wazig zien
	Hoofdpijn		Fobieën / dwanghandelingen
	Onzeker gevoel		Hartkloppingen
	Vaak boeren		Neiging flauwvallen
	Braken		Nervositeit
	Huilen zonder reden		Gevoel veel te moeten ademen
	Gevoelloosheid		Slaapproblemen
	Opgetrokken schouders		Koude rillingen
	Gejaagdheid		Rug-nek-schouderpijn
	Oorsuizen		Op wolken lopen
	Moeite met slikken		Verkramping handen
	Gevoel van vallen		Ademnood
	Afwezig gevoel		Krop in de keel
	Koude bleke handen		Staren in de verte
	Veel zuchten		Krachteloosheid
	Droge mond		Spastische darmen
	Oriëntatie verlies		Concentratieverlies
	Pijn tussen de schouderbladen		Lucht happen
	Diarree / obstipatie		Snel geïrriteerd zijn
	Negatief denken		Veel geeuwen
	Inwendige woede		Weinig zelfvertrouwen
	Te min voelen		Overgevoelig voor kritiek
	Opgeblazen gevoel		Absences
	Zenuwtrekkingen		Gevoel buiten de werkelijkheid te staan
	Overgevoelig voor licht/geluid/drukte		Zonder nadenken je in een situatie storten
	Gevoel in lift naar beneden te vallen		Snel spreken

Welke symptomen herken jij?  Tel het aantal vakjes dat je hebt aangekruist.  Ligt het tussen 25-35 kan is de kans behoorlijk groot dat je aan het hyperventilatie syndroom lijdt. Onder 25 is de kans kleiner, maar niet uitgesloten. Boven de 35 is er geen twijfel aan.

Hoezo heb ik stress
Bij elke hyperventilant is de basis van de hogere en snelle ademhaling een verhoogt de spanning.
En dan is de volgende vraag: waar komt die verhoogde spanning vandaan. Dit is niet altijd direct duidelijk. Soms zijn situaties zo normaal geworden dat we dit niet meer ervaren als gespannen of teveel.  Velen van ons hebben een druk en veeleisend leven. Iets wat in onze maatschappij vrijwel gewoongoed is geworden. De maatschappij raast door en sleurt ons allemaal mee. Het bereiken van steeds hogere doelen, het altijd druk hebben, volle agenda’s.  We leven in een mallemolen, we moeten volgen, of we nu willen of niet. Als een hamster in een tredmolen. We trappen er oplos om alles “rond” te krijgen. Om geen gezichtsverlies te lijden.  Ons uurwerk domineert ons leven en hangt als een zwaard van Damocles boven ons hoofd. Het is halen of falen. Krampachtig volhouden, geen tijd te verliezen.  Dit vervreemd ons van elkaar en vooral ook van onszelf. In plaats van naar onze eigen stem te luisteren we vooral naar de stem van de ander. We verliezen contact met ons lichaam en voelen onze eigen behoeftes en grenzen niet meer goed.

Herken je je in bovenstaande klachten en luk het tot op heden niet goed om uit deze cirkel te komen dan is psychosomatische oefentherapie wellicht iets voor jou?
Samen kunnen we stressoren op sporen en bekijken wat er nodig is om weer lekker in je vel te zitten.